Rok 2021 ustanowiony przez Sejm RP Rokiem Konstytucji 3 Maja przyjętej przez Sejm Czteroletni 229 lat temu, 3 maja 1791 r.
Drodzy nasi, nasze cykliczne spotkanie związane z obchodami również tej rocznicy niestety ze względu na istniejącą sytuację pandemiczną nadal nie może się odbyć, więc tą drogą przekazujemy ciekawostek kilka związanych z tym ważnym dla Polski i Polaków wydarzeniem – Zarząd Rodziny Katyńskiej w RCz
Ostatnia wola i testament gasnącej Ojczyzny
Od rana, 3 maja w okolicach Zamku Królewskiego gromadził się tłum mieszczan. Zamek otoczyły też oddziały wojska dowodzone przez Księcia Józefa Poniatowskiego. Wieść o nadzwyczajnych wydarzeniach w Sejmie spowodowała, że zapełniły się galerie dla publiczności. W wyniku burzliwych obrad
3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni przyjął przez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja
- Konstytucja została uchwalona na Zamku Królewskim w Warszawie.
- Obrady Sejmu były burzliwe. W czasie obrad król Stanisław August Poniatowski przemawiał trzy razy, wskazując pilną konieczność naprawienia dawnego ustroju. Gdy podniósł rękę na znak chęci zabrania głosu po raz czwarty, odebrano ten gest przypadkiem jako wezwanie do przyjęcia projektu przez aklamację. Co rzeczywiście nastąpiło.
- Król Stanisław August złożył od razu przysięgę na Ustawę Rządową na ręce biskupa krakowskiego, Feliksa Turskiego.
- Autorami Konstytucji 3 maja byli: król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj i Stanisław Małachowski.
- Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie, po Stanach Zjednoczonych, ustawą zasadniczą.
- Konstytucja wprowadzała trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą.
- W dniu uchwalenia Konstytucji 3 maja przestała istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów a w jej miejsce została powołana Rzeczpospolita Polska.
- Konstytucja 3 maja znosiła liberum veto, konfederacje, sejm skonfederowany.
- Katolicyzm został uznany za religię panującą, zapewniając jednocześnie swobodę wyznań.
- Konstytucja 3 maja przetrwała 14 miesięcy.
- 27 kwietnia 1792 roku w Petersburgu zawiązała się konfederacja, zwana targowicką. Należeli do niej Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki i Seweryn Rzewuski. Na ich prośbę połączone siły targowiczan (20 tys.) i armii rosyjskiej (97 tys.) wkroczyły do Polski. Kiedy wojska rosyjskie dotarły pod Warszawę, król zdecydował się na kapitulację i przyłączenie do targowiczan.
- Święto Konstytucji 3 maja obchodzono do ostatniego rozbioru.
- Świętowanie 3 Maja było zakazane we wszystkich zaborach, dopiero po I wojnie światowej Święto Konstytucji 3 maja zostało wznowione.
- Podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej i sowieckiej po wojnie, Święto było zdelegalizowane.
- Dopiero w 1981 roku władza ludowa zezwoliła na obchody 3-majowe.
- Od 1989 roku Święto Konstytucji 3 maja znów jest świętem narodowym. Od 2007 roku obchodzone jest również na Litwie.
Więcej na: dzieje.pl
Według historyka prof. Henryka Samsonowicza, Konstytucja 3 Maja stanowi ważny element pamięci zbiorowej, bez której żadna wspólnota istnieć nie może. Jego zdaniem, Polska odzyskiwała niepodległość trzykrotnie:
3 maja 1791 r. oraz 11 listopada 1918 r. i 4 czerwca 1989 r.